เสื้อบ้าน

          เมื่อ ปี พ.ศ. 1932 ชาวไตลื้อจากสิบสองปันนา ประเทศจีน ได้อพยพย้านถิ่นฐานมาอยู่ในดินแดนประเทศไทย โดยอาศัยอยู่ที่บ้านเมืองลวงเหนือแห่งนี้ ชาวบ้านได้นำเอาเสาไม้สั้น ๆ มาปักไว้เป็นหลักหมุดบริเวณศูนย์กลางของหมู่บ้าน แล้วจารึกวัน เดือน ปี ที่สร้างหมู่บ้านไว้ที่เสาไม้ต้นดังกล่าวโดยอัญเชิญเจ้าบ้านเจ้าเมืองมาสิงสถิตย์ ณ เสาหลักใจกลางบ้าน เพื่อให้ท่านปกปักรักษาและคุ้มครองให้ทุกคนในหมู่บ้านอยู่ดีมีสุข

          โดยชาวบ้านจะเรียกหลักกลางใจบ้านว่า “เสื้อบ้าน” ดังนั้น เมื่อผู้คนในหมู่บ้านจะสัญจรผ่านไปมาหรือต้องจรจากบ้านเพื่อไปทำกิจใด ๆ ที่สำคัญ ก็จะไปบอกกล่าวแก่เสื้อบ้านให้ท่านรับรู้ ต่อมาเสาไม้ที่ใช้ปักหลักกลางใจบ้านได้ผุกร่อนลงไป ชาวบ้านจึงได้ร่วมกันนำปูนมาก่อโบกทับเสาไม้ดังกล่าวพร้อมทั้งตกแต่งให้มีลักษณะคล้ายกับเจดีย์ แล้วจึงได้จารึก วัน เดือน ปี ที่ย้ายมาอยู่หมู่บ้านลวงเหนือไว้บนฐานเสื้อบ้านที่บูรณะขึ้นใหม่อีกครั้งหนึ่ง ดังปรากฎข้อความว่า “เสาร์ ที่ 3 เมษายน พ.ศ. 1932” นับตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา

          ทุกวันที่ 16 เมษายน ของทุก ๆ ปี หมู่บ้านแห่งนี้จะมีพิธีกรรม “ทำบุญเสื้อบ้าน” เพื่อมา สูมาคารวะเสื้อบ้านที่ปกปักรักษาลูกหลานไตลื้อให้อยู่เย็นเป็นสุขเรื่อยมา ต่อมาพระครูสุนทรอรรถสิทธิ์ (เจ้าอาวาสวัดศรีมุงเมือง) ได้หารือกับชาวบ้านว่าควรกำหนดวันไหว้เสื้อบ้านขึ้นใหม่ เนื่องจากเห็นว่าเป็นโอกาสดี ตรงกับวันขึ้นปีใหม่เมือง หรือวันสงกรานต์ จึงได้กำหนดย้ายวันไหว้เสื้อบ้านจากเดิมวันที่ 16 เมษายน เป็นวันที่ 13 เมษายน แทน โดยในงานดังกล่าว เทศบาลตำบลลวงเหนือจึงได้บูรณาการจัดงานสืบสานตำนานไตลื้อเมืองลวงเหนือเพื่อเป็นการเฉลิมฉลองร่วมด้วย